در عصر حاضر که کسب و کارها شکل تازهای به خود گرفتهاند کارآفرینی و خوداشتغالی از اهمیت ویژهای برخوردار شدهاند. زیرا که نقش مهمی در توسعه و رشد اقتصادی، افزایش اشتغال و پیشرفت در حوزههای مختلف داشتهاند. امروزه جامعهای میتواند در مسیر شکوفایی، توسعه و رشد حرکت کند که با ایجاد بسترهای مناسب خود را به دانش و مهارت کارآفرینی تجهیز کند. کارآفرینی فرایندی است که در طی آن افراد خلاق با ایدههای نو و شناسایی فرصتهای جدید و بهکارگیری منابع مختلف، اقدام به راه اندازی و ایجاد یک کسب و کار پرسود میکنند. در این مقاله از کسبویار به این سؤال پاسخ میدهیم که معنا و مفهوم کارآفرینی چیست و یک کارآفرین موفق کیست و چه ویژگیهایی دارد، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
مفهوم کارآفرینی
کارآفرینی عبارت است از توانایی و آمادگی برای توسعه، سازماندهی و اداره یک کسب و کار در جهت کسب سود. کارآفرینی نوعی فرایند پر ریسک است که ارتباط بسیار نزدیکی با خلاقیت، هوش و علاقهی یک فرد دارد. در واقع ایجـاد ارزش از طریق تشکیل یک مجموعه منحصربهفرد و بهرهگیری از فرصتها کارآفرینی نام دارد. مفهوم کارآفرینی امروزه از دیدگاههای مختلف مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. اما کماکان تعریف دقیقی برای آن که مورد تأیید همگان باشد ثبت نشده است. در فرایند کارآفرینی، یک کارآفرین بهعنوان فردی که همواره در جستجو فرصتها و ایدههای جدید است با پذیرفتن ریسک و خطرات احتمالی راه تازهای برای پیشرفت خلق میکند و با استفاده از مهارتها و هوش بالا نیازها را پیشبینی کرده و در جهت رفع آن ها تلاش میکند از این رو نقش مهمی در رشد اقتصادی هر جامعه ایفا میکنند.
تاریخچه کارآفرینی در ایران و جهان
اگر بخواهیم در مورد تاریخچه کارآفرینی بحث کنیم باید بگوییم که کارآفرینی قدمتی ۴۰۰ ساله دارد. در اوایل قرن ۱۶ میلادی افرادی را که فعالیتهای نظامی انجام میدادند به عنوان کارآفرین میشناختند همچنین در اوایل قرن ۱۷ پیمانکاران دولت را که به فعالیتهای عمرانی مشغول بودند کارآفرین مینامیدند. کارآفرینی به معنا و مفهوم امروزی اولین بار توسط اقتصاددانانی همچون ریچارد کانتیلون و آدام اسمیت به کار گرفته شد در واقع میتوان گفت همه مکاتب اقتصادی به نحوی از کارآفرینی در نظریههای خود استفاده کردهاند. ژوزف شومپیتر یکی از اقتصاددانانی بود که در سال ۱۹۳۴ با ارائه نظریه توسعه اقتصادی معنا و مفهوم جدیدی از کارآفرینی تعریف کرد و با تحقیقات وسیعی که در این حوزه انجام داد پدر کارآفرینی نامیده شد. او معنا و مفهوم کارآفرینی را بسیار گستردهتر از مفهوم استفاده از شانس تصور میکرد و به رابطهی میان کارآفرینی و خلاقیت توجه ویژهای داشت.
علیرغم اینکه در کشورهای توسعه یافته از اواخر دهه ۱۹۷۰ به موضوع کارآفرینی توجه ویژهای شد اما در کشور ما تا زمان اجرای برنامه سوم توسعه، توجه خاصی به کارآفرینی نشده بود. حتی در دانشگاهها و مراکز علمی نیز به جز موارد معدود، هیچ اقدام یا فعالیتی در این زمینه صورت نگرفته بود. مشکلات بیکاری و اقتصادی در دهه ۱۳۸۰ موجب شد که در برنامه سوم توسعه، به موضوع کارآفرینی توجه ویژهای شود. بعدها با اجرای ای برنامه کارآفرینی در سطح وزارتخانه، دانشگاهها و مراکز علمی معتبر به صورت ویژهای مطرح شد و تا به امروز رشد بسیار خوبی را شاهد بوده است.
کارآفرین کیست؟
کارآفرین به عنوان کسی تعریف میشود که توانایی راه اندازی، مدیریت و هدایت یک کسب و کار نوپا را به سمت موفقیت و کسب سود دارد. در واقع هرکسی را که اراده و عزم کافی جهت راه اندازی کسب و کار جدید داشته باشد و با تمام خطرات ناشی از آن مقابله کند، میتوان کارآفرین نامید. کارآفرینان امکانات و راهحلهایی را میبینند که افراد عادی قادر به دیدن آن نیستند. به طور کلی میتوان گفت یک کار آفرین، فردی پیشگام است که با تبدیل منابع و موقعیتها به وضعیت عملی یا کاربردی همراه با پذیرفتن ریسکهای موجود، سازو کارهای اجتماعی و اقتصادی خاصی را سازماندهی میکند.